14 Mayıs seçimleri çok değerli bir rekabete sahne oluyor. Son yıllarda bozulan ekonomi muhtemelen seçim sonuçlarını en çok etkileyecek durum olarak görülüyor. 2000-2001 krizlerinin ardından yapılan 2002 seçimlerinde o dönemde iktidarda olan üç partili koalisyon partilerinden hiçbiri Meclis’e giremezken, yeni kurulan AK Parti uzun yıllar TBMM’de kaldıktan sonra tek başına iktidara geldi. Bu seçimlerde Türkiye’nin 20 yıldır ülkeyi yöneten Erdoğan liderliğindeki AK Parti, iktidarının en çetin sınavına hazırlanıyor. Peki, ekonominin seçmenlerin oy tercihlerine etkisi göründüğü kadar fazla mı?
Doç. Dr. Orhan Karaca, İktisat Notları adlı blogunda “Ekonomik oylama teorisi: Ekonomik durumun seçim sonuçlarına etkisi” konusunu ele alıyor.
Dünyada seçimler, hükümetlerin bütçe konusunda ağzını açtığı dönemler olarak öne çıkıyor.
Piyasaların canlı olması ve bu şekilde algılanması adına kamu harcamaları ivme kazanıyor. .
Türkiye’de “seçim ekonomisi” olarak adlandırılan durum, her ülkede spordan farkı olmayan taraftar bazında oy kullananların yanı sıra satın alma gücü ve geçim kaynaklarına göre oy kullanan daha geniş bir kitleyi hedefliyor.
Karaca’nın ‘Ekonomik oylama teorisi: Ekonomik durumun seçim sonuçlarına etkisi’ başlıklı incelemesinde, Prof. Dr. Ali T. Akarca’nın çalışması ele alınıyor.
Akarca’nın 2019 araştırmasında, Türkiye’de 1950’den sonra yapılan 35 genel, yerel ve ara seçim ile 1961-1980 yılları arasında TBMM’ye ek olarak yapılan Cumhuriyet Senatosu seçimleri ve sonuçları gösterilmekte, ekonomik büyüme ve enflasyon ele alınmaktadır. bu seçim dönemlerinde.
Seçim ve seçim dönemlerinde enflasyon ilişkisi Doç. Dr. Dr. Türkiye’de seçmenin ekonomik büyümeye değer verdiği ve enflasyonu dikkate almadığı yönündeki genel kanı Karaca’yı bile şaşırtırken, Akarca’nın verileriyle tam tersi bir tablo çiziyor.
Bu grafikte seçimden önceki 1 yıllık dönemde iktidardaki ana partinin (koalisyon dönemlerinin en büyük partisi) oyları ile enflasyon arasındaki ilişki görülmektedir.
Türkiye’de 1950’den sonra yapılan seçimlerde (2’si askeri yönetim döneminde olduğu için kalan 33 seçim), yüksek enflasyon döngüleri iktidar partimin oylarını düşürüyor.
Ayrıca sadece iktidardaki en büyük partinin değil, tüm koalisyon ortaklarının koalisyon transferleri için oylarına baktığımızda yine benzer bir sonuçla karşılaşıyoruz.
Sadece genel seçim sonuçlarına bakmak, daha güçlü bir bağlantı olduğunu gösteriyor.
Karaca’nın açıklaması, büyüme ile olan ilişkiye bakarken, ‘Şu an için elimizdeki veriler Türkiye’de enflasyon ile seçim sonuçları arasında güçlü bir ilişki olduğunu düşünmek için yeterli görünüyor’ şeklinde konuştu.
Bu grafikte seçimden önceki 1 yıllık dönemde kişi başına düşen reel gelirdeki değişim ve iktidar partisinin ana partisinin oylarının ortadaki ilgisine bakılıyor.
Bu ilgi zayıf gibi görünse de, tüm koalisyon ortakları arasındaki bağ zayıf kalmaya devam ediyor. Sadece genel seçimlere bakıldığında ‘sonuç pek değişmiyor.’
Sonuç olarak, ‘şu an elimizdeki verilerin Türkiye’de ekonomik büyüme ile seçim sonuçları arasında zayıf bir ilişkiye işaret ettiğini söyleyebiliriz’ deniliyor.
Bu bilgiler ışığında Akarca’nın araştırmasına ek olarak Karaca, ’14 Mayıs’a çok yüksek enflasyon ve düşük büyüme oranıyla giriyor gibi görünüyoruz’ derken, AKP oylarında ciddi düşüş görülebileceğini öngörüyor. devlet.
Sadece ekonomik boyutlar dikkate alındığında oy oranlarındaki düşüşün daha yüksek olacağını belirten Karaca, seçime yüzde 1 büyüme ve yüzde 50 enflasyonla girilirse hükümetin oy oranını yüzde 27 olarak öngörüyor. grafiklerdeki bilgiler.
Ancak Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın siyasi manevraları ve ideolojik oyları dikkate alındığında, “son 20 yıllık tecrübemize göre dramatik bir düşüş beklemek gerçekçi görünmüyor” diyor.
Güvenilirlikleri tartışılsa da hükümetin oy oranı yüzde 30-40 aralığında görünüyor. ama sistematik olarak parti değil cumhurbaşkanı adayı öne çıkıyor.
Sizce ekonomideki durum oyları nasıl etkiler? Yorumlarda buluşalım.
